Τρόπος κρατήματος

O εκτελεστής είτε φοράει το Djembe κρεμασμένο πάνω του, είτε παίζει καθισμένος σε καρέκλα.
Η όρθια στάση δίνει ελευθερία κίνησης, ο μουσικός μπορεί να πλησιάσει παίζοντας τους χορευτές ή το κοινό, αλλά κάνει το παίξιμο πολύ πιο κουραστικό.

Το κρέμασμα στις περισσότερες περιοχές γίνεται από τους ώμους, ενώ στο Μάλι από τη μέση.

Κρέμασμα στους ώμους

Για το κρέμασμα από τους ώμους χρειαζόμαστε έναν ιμάντα τουλάχιστον 4,20 μ.:

• Φτιάχνουμε με σχοινί μια θηλιά περίπου 10 εκ. και την περνάμε από τους κόμπους του στεφανιού,
• στο σημείο που έχουμε επιλέξει για να παίζουμε.Περνάμε τον ιμάντα από αυτή τη θηλιά και δένουμε κόμπο την άλλη άκρη του.
• Σταυρώνουμε τον ιμάντα και τον περνάμε κάτω από τη βάση του Djembe.
• Περνάμε το κεφάλι μας μέσα από όλα τα σκοινιά και τα χέρια μας μέσα από τα εξωτερικά.

Κρέμασμα στη μέση

Για το κρέμασμα από τη μέση χρειαζόμαστε έναν ιμάντα περίπου 2,5 μ. (στις φωτογραφίες, οι άκρες του είναι ενωμένες με μια ρυθμιζόμενη αγκράφα – τέτοιες αγκράφες χρησιμοποιούν οι δύτες για τα βαρίδια και μπορείτε να τις βρείτε σε καταστήματα με εξοπλισμό καταδύσεων. Παραδοσιακά, απλά δένουν τις άκρες του σε κόμπο):

Πριν ενώσουμε τις άκρες, δένουμε τη μέση του ιμάντα στα σκοινιά του Djembe

• (ή σε μια μικρή θηλιά, κοντύτερη από αυτή που χρησιμοποιήσαμε για το κρέμασμα από τους ώμους).Περνάμε τη μια άκρη κάτω από το σώμα του οργάνου.
• Περνάμε τα πόδια μας ανάμεσα από τον ιμάντα και τον ανεβάζουμε στο ύψος της μέσης μας.
• Στο τέλος, σφίγγουμε με τη βοήθεια της αγκράφας ή απλά με έναν κόμπο.

Καθιστή στάση

Στην καθιστή στάση πρέπει να προσέχουμε να μένει ανοιχτή η τρύπα στη βάση του Djembe,
ώστε να ακούγονται τα μπάσα του οργάνου.
Όσο μεγαλύτερη η κλίση προς τα μπρος, τόσο πιο ξεκούραστη και φυσική γίνεται η κίνηση των χεριών

Σε ποιό σημείο του δέρματος παίζουμε

Αν το δέρμα είναι από κατσίκι, κατά κανόνα παίζουμε στο πάνω μέρος της πλάτης του ζώου. Η ράχη του ζώου φαίνεται σαν μια σκούρα γραμμή στη μέση του δέρματος. Ψηλαφούμε, ώστε η φορά των τριχών να είναι προς τα κάτω. Αυτό μας δείχνει το σβέρκο του ζώου, όπου το δέρμα είναι παχύτερο και ο ήχος καλύτερος. Αν το δέρμα είναι από μοσχάρι δοκιμάζουμε με τον ήχο το καλύτερο σημείο.

Ζέσταμα των χεριών

Τα μαξιλαράκια στη βάση των δαχτύλων, είναι το σημείο που χτυπάει παίζοντας το χέρι στο χείλος του Djembe και μπορεί εύκολα να τραυματιστεί. Προσπαθήστε να το ζεστάνετε πριν το παίξιμο, χτυπώντας το μαλακά σε μια καμπύλη ή ίσια επιφάνεια (π.χ. τη γροθιά σας).

Το Μπάσο (Bass)

Ο ήχος του μπάσου παράγεται προτείνοντας τη μέση της παλάμης. Προσοχή, η κάτω τρύπα του οργάνου να μην είναι κλειστή, ούτε να εμποδίζεται, γιατί αλλιώς το Μπάσο δεν ακούγεται.

Η Τονική (Tone ή Tonique)

Οι παλαιότεροι μουσικοί, συνηθισμένοι από τα Congas το λένε και Open. Τα 4 δάχτυλα είναι ενωμένα και ο αντίχειρας ανοιχτός (γιατί αλλιώς μπορεί να τραυματιστεί στο στεφάνι). O καρπός είναι σε μια ευθεία με τον βραχίονα και το χέρι κινείται από τον αγκώνα. Την ενέργεια τη βάζουμε προς τα πάνω, για το ανέβασμα του χεριού, ενώ το κατέβασμα γίνεται με το βάρος του. Πέφτοντας, τα μαξιλαράκια του μέσου της παλάμης ακουμπάνε στο χείλος του οργάνου, σχηματίζοντας μια μικρή γωνία με την επιφάνεια του δέρματος ώστε να μην φιμώνεται. Τα δάχτυλα από μόνα τους, σαν ένα σώμα, κάνουν ένα μικρό, ελεγχόμενο γκελ και επανέρχονται στην αρχική κλίση (βλ. Φωτό), παράγοντας τον ήχο με την εσωτερική τους επιφάνεια

Το Slap (Claqué)

Το χέρι πέφτει όπως στο Τone, ακουμπώντας πάλι στο χείλος του οργάνου, αλλά κρατάμε τα δάχτυλα πιο ψηλά (για να ανεβούν τα δάχτυλα, εν ανάγκη “σπάστε” τον καρπό). Όταν η μέση της παλάμης κατεβαίνοντας ακουμπήσει στο όργανο, τα δάχτυλα που είναι υπερυψωμένα, από την αδράνεια τινάζονται και η άκρη τους (όχι το εσωτερικό τους, όπως στο Τone) μαστιγώνει το δέρμα. Το μυστικό για το Slap είναι η χαλαρότητα της άρθρωσης της βάσης των δαχτύλων. Προσοχή, μην προσπαθείτε να το πετύχετε χρησιμοποιώντας δύναμη, γιατί θα τραυματίσετε το χέρι σας.

Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορούμε να μπλοκάρουμε με το άλλο χέρι μας το δέρμα, πετυχαίνοντας έναν πιο οξύ και ξερό ήχο (Βloqué). Ένα άλλο είδος Slap επιτυγχάνεται κολλώντας τα δάχτυλα στο δέρμα μετά το χτύπημα.

Το Ακούμπισμα (Τouch)

Δεν είναι πραγματικό χτύπημα, αλλά όπως το λέει και το όνομά του, ένα ελάχιστο ακούμπισμα με τις άκρες των δαχτύλων, που δεν κάνει θόρυβο, αλλά ένα ανεπαίσθητο θρόισμα, μαρκάροντας τις παύσεις ανάμεσα στα χτυπήματα και διατηρώντας τη Ροή των χεριών. Στη ίδια θέση με το Τone, απλά αλλάξτε την κλίση του χεριού, γέρνοντας προς τα εμπρός, ώστε να ακουμπίσει μόνο η άκρη των δαχτύλων.

Με τα δάχτυλα

Όταν θέλουμε να παίξουμε χαμηλόφωνα (piano), χρησιμοποιούμε χτυπήματα με το ένα δάχτυλο, συνήθως τον δείκτη. Για το Τone παίζουμε στην ίδια θέση απλά με το ένα δάχτυλο, ενώ το Slap το παίζουμε στο χείλος του οργάνου (όπως το Τek στην ταραμπούκα).

Τα χτυπήματα στα Doundoun

Στη Γουινέα τα Doundoun έχουν 2 χτυπήματα :

Το ανοιχτό (κανονικό) χτύπημα και το κλειστό

Στο κλειστό αλλάζουμε κλίση στη μπαγκέτα και την πιέζουμε στο δέρμα φιμώνοντάς το, παράγοντας έτσι μια άλλη νότα. Η κουδούνα είναι στερεωμένη πάνω στο όργανο και την παίζουμε με κάτι σιδερένιο π.χ. ένα μπουλόνι ή ένα καρφί.

Στο Μάλι, όπως είδαμε στο 1ο Κεφάλαιο, τα Μπάσα είναι διαφορετικά.

Στο Konkoni, το δεξί χέρι με την μπαγκέτα παίζει πάντα ανοιχτά χτυπήματα, ενώ το αριστερό φιμώνει και ξεφιμώνει το δέρμα, δημιουργώντας πάλι 2 διαφορετικές νότες. Δεν έχει κουδούνα.

Στο Djelydoundoun, για να παίξουμε τα κλειστά χτυπήματα, γυρίζουμε την κυρτή μπαγκέτα και την ακουμπάμε με τη πλατιά πλευρά της στο δέρμα. Την κουδούνα, την έχουμε κρεμασμένη ψηλά στο αριστερό χέρι και την χτυπάμε με ένα δαχτυλίδι περασμένο στον αντίχειρα.

Στην περιοχή του Wassolon, συχνά παίζουν την Doundoumba τους χρησιμοποιώντας μια μπαγκέτα από τα δεξιά και το γυμνό χέρι από τα αριστερά.

Οδηγίες γιά τις βασικές τεχνικές μπορείτε να δείτε επίσης σ’αυτό το εισαγωγικό βίντεο!